جنابه تاریخی

جنابه یا گناوه تاریخی

گناوه جنابه ، یا جنابا شهری در سواحل خلیج فارس که منجمان آن را در اقلیم سوم دانسته و طول شرقی آن را در ۷۵ درجه از جزایر خالدات و عرض شمالی آن را ۳ درجه نوشته اند.
جنابه در جنوب سی نیز واقع بوده و هنوز خرابه های آن دیده میشود. جنابه از مهروبان بزرگتر بوده وسیف های آباد و بزرگ داشته و ابوسعید جنابه ای در آنجا متولد شده است.

.

.

اسامی باستانی بندرگناوه

درباره وجه تسمیه گناوه اسامی مختلفی در منابع قدیمی موجود است جمله ، جنابه ، جنابا ، گنابا ، گنفه ، گندابه ، گنابه ، گنوه و گنبد که توسط یاقوت حموی ، اصطخری حمدالله مستوفی ابن حوقل و … بیان شده است . مورخان قدیمی بنای این شهر را به جنابه بن طهمورث از پادشاهان پیشدادی نسبت میدهند اثبات این ادعا مشکل است، اما خود نشان از قدمت گناوه دارد .

.

بندرگناوه قبل از میلاد مسیح

این شهر قبل از میلاد در قلمرو عیلام بوده و شاهان عیلامی بین ریشهر و گناوه دارای معابد و بناهایی بوده اند. که از جمله این معابد ، معبد ( گیو پری شد ) از ایزدان تمدن عیلام بوده که گفته شده در گناوه بوده است .

.

.

جنابه در دوره ساسانی

گناوه در دوره ساسانی جزء ولایت ارجان یعنی غربی ترین ولایت است. که بندری بسیار آباد و پنجگانه فارس بوده و پر رونق بوده و هنگامی که در سال ۱۸ هجری قمری در زمان عمر خلیفه دوم در جریان سقوط امپراطوری ساسانی توسط عثمان ابن ابی العاص ثقفی محاصره شد. مردم گناوه با پرداخت چند هزار اوقیه طلا به عنوان مال المساحمه با مسلمین قرارداد صلح امضاء می کنند.

.

.

جنابه یا گناوه تاریخی از زبان استخری

جنابه یا جنابا در جنوب سی نیز واقع بود. و هنوز خرابه های آن نزدیک دهانه رودخانه ای که جغرافی نویسان عرب آنرا شاذگان نامیده اند دیده می شود. گناوه به قول اصطخری گرمای سخت داشته و خور جنابه محل خطرناکی بوده که هنگام طوفان هیچ کشتی از آن سلامت نمی رسته است. گناوه از مهروبان بزرگتر بوده و بازارهای معمور داشته و در آنجا ابوطاهر قرمطی متولد گردیده است.

.

جنابه از زبان ایرانیان قدیم

ایرانیان آنرا گنفه یا آب گنده می نامند. زیرا آب آنجا چرکین است و از توابع آن چهار قریه است که همه در سیف دریا، نزدیک واقعند رودخانه شاذگان از ولایت با زرنگ برمی خیزد و جلگه دستقان را سیراب ساخته بدریا می ریزد و معلوم نیست که با کدام رودخانه از نقشه های جدید مطابقت می کند ولی مسلم است که یکی از همان دو رودخانه ای کوچکی است که نزدیک جنابه به خلیج فارس می ریزد.
شایسته است که گفته شود رودخانه بزرگی وجود ندارد ، اگر چه مستوفی اندر تعریف رودخانه شاذگان در آنجا بزرگ است گذر اسب به آن ندهد طولش نه فرسنگ باشد .

.

.

جنابه به نقل از ابن حوقل

گناوه در دوران اسلامی نیز دارای شهرت و آبادانی بوده. و چنانچه ابن حوقل که در قرن چهارم هجری از گناوه دیدن کرده میگوید، پارچه های کتانی ممتاز در جنابه بافته می شود. پارچه های بافت آنجه برای طراز سلطانی ( لباس درباری ) بوده است. مندیل های ( دستمال ) مخصوص در آنجا بافته می شده است.

.

گناوه از قول کنسول هلند

کنسول دولت هلند که در بوشهر بوده گفته است که در زمانی که سواحل خلیج فارس پیش از صفویان در تصرف دولت هلند بوده است، چندین خانوار از کشور هلند در سرزمین حیات داوود گناوه ساکن شدند که بعد از رفتن سپاه هلند از خاک فارس این خانواده ها که مسلمان شده بودند. در آنجا ماندند و با وجود آنکه آب و هوای بسیار گرم داشت باز هم کبودی چشم و زردی مو و سفیدی بدن را دارند و در روستای شول کپ ساکن بوده اند که نوزده فرسنگ از بوشهر دور بوده است.

.

.

جامع و منبر جنّابه

جنابه در سده های سوم و چهارم هجری دارای جامع ومنبر بوده، به گفته ابن حوقل در سوره الارض جنابه منبر داشته و از این جهت معلوم می شود که لااقل دارای ۱۰ هزار تن جمعیت بوده است.
چون در آن وقت حاکم وقت از طرف دستگاه خلافت عباسی منصوب و هر شهر که بزرگ و پرجمعیت بوده از طرف مرکز خلافت به آن اجازه جامع و منبر داده می شده. لذا گناوه که دارای منبر بوده و موید زیاد بودن جمعیت آن است و آثار به جا مانده از پی خانه ها و خرابه های قدیمی و آثار به دست آمده بر بزرگی و وسعت آن در قرون وسطی دلالت دارد .

.

.

سخنی از میرزا حسن فسائی

میرزا حسن فسائی نویسنده فارس نامه ناصری در سال ۱۲۵۹ ه.ق به همراه اویس میرزا شاهزاده قاجاری از ناحیه کهگیلویه لیراوی به جانب بوشهر می رفتم. که وارد شهر گناوه ویران شدم آثار خرابی نزدیک به نیم فرسخ در کنار فارس دیدم که آجر پاره و سنگ و گچ بر روی هم ریخته و آجرها شکسته بود. که یک وجب درازا و یک وجب پهنا داشت و چندین چاه آجر کاری وسنگ کاری آباد و حوض کوچکی در پهلوی آن معلوم بود که هر یک، چاه خانه ای بوده و آب آنها همه شیرین است.

.

.

سخن پایانی

بندرگناوه بندری با قدمت بیش از 1500 ساله، رسم و رسوم و تاریخچه ای کلیشه ای دارد. این بندر قدیمی روایت ها از خود دارد، و تیم تحقیقاتی برجسته گناوه سایت امیدوار است مطالب را با دقت بالایی به شما عزیزان انتقال داده باشد.
* همچنین میتوانید از گناوه سایت که بزرگترین و معتبر ترین فروشگاه اینترنتی جنوب کشور میباشد، انواع اجناس خارجی را با کمترین قیمت بازار و با بالاترین کیفیت با ضمانت بازگشت ۷ روزه خرید نمایید.